یکی از مهم‌ترین سخت‌افزارهای شبکه، کابل است. کابل لَن (LAN) یا کابل شبکه برای اتصال دستگاه‌ها روترها و انتقال داده‌ها بین آن‌ها استفاده می‌شود. در واقع یکی از روش‌های اتصال به اینترنت در یک شبکه محلی استفاده از انواع کابل شبکه است. اما این‌که چند نوع کابل داریم و هر یک چه مشخصاتی دارند، موضوع این مطلب است که پیشنهاد می‌کنم تا انتها همراه ما باشید.
کابل شبکه چیست؟
کابل شبکه، یا همان کابل شبکه اترنت، یک نوع کابل است که برای ارتباط و انتقال داده‌ها در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شود. این کابل‌ها برای اتصال کامپیوترها، سوئیچ‌ها، روترها و دیگر دستگاه‌های شبکه به یکدیگر استفاده می‌شوند.
کابل شبکه از چندین نوع تشکیل شده است، از جمله:
- کابل شبکه اترنت نوع ۵ (Cat5): کابل شبکه اترنت نوع ۵ از جمله قدیمی‌ترین نوع کابل شبکه است که هنوز هم در بسیاری از شبکه‌ها استفاده می‌شود. این کابل برای انتقال داده‌های با سرعت کمتری (تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه) مناسب است.
- کابل شبکه اترنت نوع ۶ (Cat6): این کابل شبکه از کیفیت بهتری نسبت به نوع ۵ برخوردار است و برای انتقال داده‌های با سرعت بالاتری (تا ۱ گیگابیت بر ثانیه) مناسب است.
- کابل شبکه فیبر نوری: این نوع کابل شبکه از جمله پیشرفته‌ترین و کیفیت بالاتری نسبت به کابل‌های مسی است و برای انتقال داده‌ها با سرعت بالا و در فواصل بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به طور کلی، انتخاب نوع کابل شبکه به سرعت و نوع داده‌هایی که قرار است در شبکه انتقال داده شود و همچنین فاصله بین دستگاه‌ها و طول کابل‌ها بستگی دارد .
کاربرد کابل شبکه
- شبکه خانگی یا شخصی PAN (Personal Area Network)
- شبکه محلی LAN (Local Area Network)
- شبکه محلی بی‌سیم WLAN (Wireless Local Area Network)
- شبکه‌های منطقی پردازی CAN (Campus Area Network)
- شبکه شهری MAN (Metropolitan Area Network)
- شبکه گسترده WAN (Wide Area Network)
- شبکه ذخیره‌سازی SAN (Storage-Area Network)
- شبکه سیستمی SAN (System-Area Network)
- شبکه محلی نوری غیرفعال POLAN (Passive Optical Local Area Network)
- شبکه خصوصی مؤسسه‌های اقتصادی EPN (Enterprise Private Network)
- شبکه‌های خصوصی مجازی VPN (Virtual Private Network)
در دسته‌بندی شبکه‌های مذکور، از بالابه‌پایین شبکه به‌تدریج گسترده‌تر و سرعت انتقال داده در آن بیشتر می‌شود؛ بنابراین برای هر یک کابل مخصوصی نیاز هست. ازاین‌رو انواع کابل شبکه وجود دارد که باتوجه‌به اندازه محل و گستردگی شبکه از آن‌ها برای اتصال شبکه استفاده می‌شود.
به‌طورکلی کابل شبکه می‌توان چنین گفت انواع کابل شبکه جهت اتصال اینترنت در خانه‌ها، اماکن اداری، شهری، سیستم‌های هوشمندسازی و غیره کاربرد دارند. البته گاهی این نوع کابل‌ها را کابل اترنت (Ethernet) نیز می‌گویند. اما درواقع کابل انترنت خود زیرمجموعه‌ای از کابل شبکه هستند که فقط در مکان‌های انترنت یعنی شبکه‌های LAN، WAN و نیز MAN استفاده می‌شوند. ولی کاربرد کابل شبکه بیشتر از این موارد است.
انواع کابل شبکه
جهت راه‌اندازی یک شبکه درست و اصولی نیاز است که اطلاعات دقیقی درمورد انواع کابل شبکه داشته باشیم. چراکه همان‌طور که اشاره شد گستردگی کابل شبکه‌ها بسیار بالا بوده و موارد استفاده از هر یک در شبکه‌های مختلف فرق دارد. به طور مثال برای مسافت‌های طولانی نمی‌توان از هر نوع کابل شبکه‌ای استفاده کرد و باید از فیبر نوری کمک گرفت؛ بنابراین در انتخاب کابل شبکه یکی از موارد مهم فاصله و مسافت دستگاه‌ها از یکدیگر است.
همچنین نوع دستگاه‌هایی که قرار است به هم وصل شوند، حجم اطلاعات ارسالی و میزان گستردگی شبکه از جمله مهم‌ترین فاکتورهای انتخابی کابل شبکه به شمار می‌روند. اما در حالت کلی معمولاً انواع کابل شبکه را از دو جهت جنس و ساختار دسته‌بندی می‌کنند که در ادامه به معرفی این دو گروه می‌پردازیم.
انواع کابل شبکه از نظر جنس
کابل شبکه مسی
کابل شبکه مسی یک نوع کابل است که برای اتصال دستگاه‌های شبکه به یکدیگر استفاده می‌شود. این کابل‌ها به دلیل سرعت بالا و پایداری بالا در انتقال اطلاعات، از جمله پرکاربردترین کابل‌ها در شبکه‌های کامپیوتری هستند.
کابل شبکه مسی دارای چهار زوج سیم مسی است که هر زوج شامل دو سیم مجزا با رنگ‌های متفاوت است. این کابل‌ها در سرعت‌های مختلفی از جمله ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه، ۱ گیگابیت بر ثانیه و ۱۰ گیگابیت بر ثانیه عرضه می‌شوند و در انتقال داده‌های اینترنتی، صدا و تصویر استفاده می‌شوند.
برای اتصال کابل به دستگاه‌های شبکه، از روش‌های مختلفی مانند روش T568A و T568B استفاده می‌شود که هر کدام دارای روش خاص خود برای اتصال سیم‌ها به کانکتور هستند .
درون این کابل از رشته‌های مس استفاده شده و انتقال اطلاعات در این نوع کابل با کمک ولتاژ و جریان الکترونیکی است. کابل شبکه با جنس مس خود نیز انواع مختلفی داشته و بیشتر در کابل‌کشی‌های با مسافت کم استفاده می‌شود. پهنای باند در انواع کابل شبکه مسی رابطه مستقیمی با میزان مس به‌کاررفته در آن دارد. انواع کابل شبکه مسی عبارت‌اند از:
· کابل کواکسیال (Coaxial)
استفاده از این نوع کابل شبکه که به کابل آنتن نیز مشهور بوده، امروزه تقریباً منسوخ شده است. سرعت انتقال داده در کواکسیال 10 Mbps بود و در شبکه‌های اترنت قدیمی استفاده می‌شد.
· کابل زوج سیم بهم تابیده (Twistet Pair)
رایج‌ترین نوع از انواع کابل شبکه مسی است که از 4 جفت سیم رنگی مسی که بهم تابیده شده و غلافی آن را پوشانده، تشکیل شده‌اند. این بهم تنیدگی به‌خاطر کاهش نویز و در مقابل افزایش کیفیت انتقال داده صورت گرفته است. قطر کابل زوج سیم بهم تابیده از 0.4 تا 0.8 با طول حداکثری 100 متر است. در شبکه‌های مختلف سرعت انتقال داده در این نوع از کابل شبکه از 10 تا 1000 مگابایت در ثانیه برآورد شده است.
کابل شبکه فیبر نوری
در این نوع از کابل شبکه از شیشه استفاده و امواج نوری و پالس وظیفه انتقال داده‌ها را برعهده دارند. در موارد که سرعت بالا اولویت بوده و یا شبکه بسیار گسترده و نیاز به پهنای باند زیاد است، فیبر نوری بهترین گزینه محسوب می‌شود؛ بنابراین انواع کابل شبکه فیبر نوری بر اساس این دو عامل ساخته شده است.
- Single Mode (برای مسافت‌های طولانی)
- Multi Mode (برای شبکه گسترده)
انواع ساختار کابل شبکه
این نوع از دسته‌بندی برای نوع رایج کابل‌ها یا همان کابل شبکه زوج بهم تابیده انجام می‌شود.
انواع کابل شبکه زوج (Twisted Pair)
در انواع کابل شبکه زوج نوع جدید روکشی اضافه در داخل کابل به کار رفته که در تداخل سیگنال و نویزگیری را بیش از قبل کاهش دهد. براین‌اساس در صورت دارا بودن این روکش، دو نوع کابل شبکه داریم.
- کابل شبکه شیلددار یا با روکش STP (Shielded Twisted Pair)
- کابل شبکه بدون شیلد یا روکش UTP (unshielded Twisted Pair)
استانداردهای اتصال کابل شبکه
در نوعی دیگر از دسته‌بندی انواع کابل شبکه، آن‌ها را طبق استانداردی که ساخته شده‌اند، گروه‌بندی می‌کنند. کابل شبکه‌ها در این نوع با عنوان ثابت CAT که ابتدای کلمه Category است شروع شده و در ادامه نوع استاندارد قرار می‌گیرد. طبق این استاندارد، کابل شبکه از CAT1 تا CAT8 طبقه‌بندی شده‌اند. البته CAT4 و پایین‌تر از آن امروزه منسوخ شده‌اند و برای مصارف خانگی معمولاً CAT5 استفاده می‌شود. جدول لیست انواع کابل شبکه براین‌اساس را می‌توانید در شکل زیر مشاهده کنید.
جنس انواع روکش کابل‌های شبکه
یکی از موارد مهم در انواع کابل شبکه، جنس روکش آن‌ها است که در ایمنی آن نقش اساسی دارد. چراکه روکش‌های نامرغوب به‌مرورزمان پوسیده شده و علاوه بر خسارات مالی ممکن است سبب آتش‌سوزی نیز شود. البته نوع روکش در عملکرد کابل تأثیری ندارد. در کابل شبکه‌های تولیدی تاکنون، بهترین نوع روکش موارد زیر هستند.
- روکش PE
- روکش LSZH
- روکش PVC
رنگ‌های اصلی کابل شبکه
گفتیم که کابل شبکه زوج از 8 رشته سیم رنگی ساخته شده است و برای اتصال دستگاه‌ها باید ابتدا کابل را سوکت زد. به همین علت جهت کابل‌کشی با استانداردهای بین‌المللی، اتصال کابل به سوکت طبق رنگ‌بندی صورت می‌گیرد. هر سوکت خود مطابق با استانداردی موجود است که شرکت سازنده از آن پیروی می‌کند.
در استاندارد مرسوم T-568B برای سوکت RJ45، رنگ‌بندی استاندارد به ترتیب زیر است:
- سفید نارنجی
- نارنجی
- سفید سبز
- آبی
- سفید آبی
- سبز
- سفید قهوه‌ای
- قهوه‌ای
خرید کابل شبکه
کابل شبکه از آن دست ملزومات سخت‌افزاری شبکه است که نقش مهمی در سرعت و کیفیت شبکه دارد. از طرفی انواع کابل شبکه در دسته‌بندی‌های مختلف در بازار وجود دارد که برای یک کاربر معمولی تفکیک آن‌ها بسیار سخت خواهد بود و فروشگاه پرشین پیشرانه با سال ها تجربه در زمینه فروش این محصول سعی در ارائه بهترین ها به مشتریان خود را دارد؛ بنابراین برای خرید کابل شبکه بهتر است عوامل زیر را در نظر گرفته و طبق آن انتخاب کنید:
عوامل مؤثر در انتخاب کابل شبکه
- سرعت انتقال
- نوع مودم
- سرعت اینترنت
- طول کابل
- پهنای باند
سؤالات مخاطبان درباره انواع کابل شبکه
در انتهای این مطلب به سراغ پاسخ به چند سؤال پرتکرار کاربران و خریداران درباره انواع کابل شبکه می‌رویم.
- نخ درون کابل شبکه چه کاربردی دارد؟
جهت شکافتن آسان‌تر روکش کابل
- نگهدارنده کابل شبکه (Cable Manager) چیست؟
جهت چیدمان و مرتب کردن سیم‌ها و کابل درونی
- انواع نگهدارنده کابل شبکه کدام هستند؟
افقی، قلاب‌دار، درپوش دار و عمودی،
- لیبل یا شماره کابل شبکه و انواع آن؟
جهت مشخص‌کردن کابل‌ها و تسریع عیب‌‌‌‌‌‌‌‌یابی از لیبل استفاده می‌شود. انواع لیبل: دور کابل و پشت چسب‌دار
- آیا از کابل شبکه می‌توان برای اتصال مودم به کامپیوتر، WIFI جی‌پی‌لینگ لپ‌تاپ و مودم به لپ‌تاپ وایرلس استفاده کرد؟
بله
- طول کابل شبکه چند متر است؟
متفاوت بوده و به‌دلخواه است.
- هدروم کابل شبکه چیست؟
کیفیت و بازدهی عملکرد کابل شبکه را بر اساس عددی به db مشخص می‌کند.
- فرق پچ کورد (patch cord) با کابل شبکه چیست؟
مهم‌ترین تفاوت آن‌ها در این است که پچ کورد توسط شرکت سوکت‌زنی شده است اما کابل شبکه را باید به طور دستی سوکت زد.