رای ساخت یک محافظ الکتریکی ساده، می‌توانید از یک فیوز، دیود و یک مقاومت استفاده کنید. این محافظ الکتریکی ساده می‌تواند وسایل الکترونیکی شما را در برابر افزایش شدید ولتاژ (سورژ) محافظت کند. دقت کنید که این محافظ ساده نمی‌تواند در برابر نوسانات ولتاژ محافظت کند.
مواد مورد نیاز:
- یک فیوز مناسب با مقدار جریان مصرفی دستگاه
- یک دیود ترانزیل سورژ (TVS) با ولتاژ مورد نیاز
- یک مقاومت با مقدار مناسب برای جریان محدود کردن
- یک برد مدار چاپی
- یک پریز و کلید برق و یک سوکت برق
- سیم و اتصالات مناسب
روش ساخت:
- فیوز را به عنوان عنصر اولیه به ورودی برق متصل کنید. این فیوز باعث می‌شود در صورت بروز افزایش شدید جریان، مدار قطع شود و از خرابی وسایل الکترونیکی جلوگیری کند.
- دیود ترانزیل سورژ (TVS) را به خروجی فیوز متصل کنید. این دیود باعث می‌شود ولتاژ بالایی که بر اثر سورژ به وجود می‌آید را محدود کرده و از رسیدن آن به وسایل الکترونیکی جلوگیری کند
- مقاومت را به خروجی دیود ترانزیل سورژ متصل کنید. این مقاومت به عنوان یک محدود کننده جریان عمل می‌کند و در صورت بروز مشکلاتی که فیوز و دیود نتوانستند مقابله کنند، جریان را محدود می‌کند .
- تمام قطعات را بر روی برد مدار چاپی قرار دهید و اتصالات مربوطه را با استفاده از سیم‌ها انجام دهید. مطمئن شوید که تمام اتصالات به درستی انجام شده‌اند و هیچ خطایی در مدار نیست.
- پلاگ برق را به ورودی مدار متصل کنید و سوکت برق را به خروجی مدار متصل کنید. این کار به شما امکان می‌دهد که به راحتی دستگاه‌های الکترونیکی خود را به محافظ الکتریکی ساخته‌شده توسط خود متصل کنید.
- پس از اتمام ساخت محافظ الکتریکی، می‌توانید آن را به یک منبع برق متصل کنید و سپس دستگاه‌های الکترونیکی خود را به سوکت خروجی متصل کنید. همچنین، به منظور اطمینان از عملکرد صحیح مدار، می‌توانید با استفاده از مولتی‌متر ولتاژ ورودی و خروجی را بررسی کنید.
توجه داشته باشید که این محافظ الکتریکی ساده تنها در برابر افزایش شدید ولتاژ (سورژ) محافظت می‌کند و نمی‌تواند در برابر نوسانات ولتاژ و یا افت ولتاژ محافظت کند. برای محافظت کامل‌تر، استفاده از استابلایزرها و محافظ‌های برق تجاری توصیه می‌شود. همچنین، قبل از ساخت محافظ الکتریکی خانگی، مطمئن شوید که دارای مهارت‌ها و اطلاعات لازم در زمینه‌ی الکترونیک هستید و همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید
شماتیک یک محافظ الکتریکی
برای درک بهتر محافظ الکتریکی ساده که در پاسخ‌های قبلی توضیح داده شد، شماتیک زیر را در نظر بگیرید:
ورودی برق ┌───────┐ ┌────┐ ┌─────┐
(پلاگ برق) ───┤ فیوز ├──┬──┤ TVS ├──┬──┤ مقاومت ├──┬── خروجی برق
└───────┘ │ └────┘ │ └─────┘ │ (سوکت برق)
│ │ │
└─────────┴──────────┘
ارت (زمین)
- ورودی برق (پلاگ برق): این قسمت به منبع برق متصل می‌شود.
- فیوز: فیوز به عنوان عنصر اولیه به ورودی برق متصل می‌شود و در صورت بروز افزایش شدید جریان، مدار را قطع می‌کند.
- دیود ترانزیل سورژ (TVS): این قطعه به خروجی فیوز متصل می‌شود و ولتاژ بالایی که بر اثر سورژ به وجود می‌آید را محدود می‌کند.
- مقاومت: مقاومت به خروجی دیود ترانزیل سورژ متصل می‌شود و به عنوان یک محدود کننده جریان عمل می‌کند.
- خروجی برق (سوکت برق): این قسمت به دستگاه‌های الکترونیکی که می‌خواهید محافظت کنید متصل می‌شود.
توجه داشته باشید که این محافظ الکتریکی ساده تنها در برابر افزایش شدید ولتاژ (سورژ) محافظت می‌کند و نمی‌تواند در برابر نوسانات ولتاژ و یا افت ولتاژ محافظت کند. برای محافظت کامل‌تر، استفاده از استابلایزرها و محافظ‌های برق تجاری توصیه می‌شود. همچنین، قبل از ساخت محافظ الکتریکی خانگی، مطمئن شوید که دارای مهارت‌ها و اطلاعات لازم در زمینه‌ی الکترونیک هستید و همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید
آیا محافظ های برق یخچال با سایر محافظ ها مثل محافظ کامپیوتر و کولر گازی تفاوتی دارد؟
بله، محافظ‌های برق برای دستگاه‌های مختلف ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشند. این تفاوت‌ها بستگی به نوع بار الکتریکی، میزان جریان مصرفی و حساسیت دستگاه به نوسانات ولتاژ دارد.
یخچال‌ها، کامپیوترها و کولر‌های گازی هر کدام ویژگی‌های الکتریکی خاص خود را دارند و ممکن است نیاز به محافظ‌های برق با مشخصات متفاوتی داشته باشند
- یخچال: یخچال‌ها بارهای الکتروموتوری دارند و معمولاً به دلیل راه‌اندازی موتور کمپرسور، افزایش موقتی در جریان مصرفی دارند. بنابراین محافظ برق برای یخچال باید قادر باشد جریان‌های بالای کوتاه مدت را تحمل کند و همچنین از نوسانات ولتاژ محافظت کند.
- کامپیوتر: کامپیوترها دستگاه‌های الکترونیکی حساسی هستند که به ثبات ولتاژ بالا نیاز دارند. محافظ برق برای کامپیوتر باید قادر باشد از نوسانات ولتاژ، سورژ‌های برق و افت ولتاژ محافظت کند. در بعضی موارد، برای ایجاد ثبات بیشتر، از یک منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) استفاده می‌شود.
- کولر گازی: مانند یخچال، کولر‌های گازی نیز بارهای الکتروموتوری دارند و ممکن است به دلیل راه‌اندازی موتور کمپرسور، جریان‌های بالایی را مصرف کنند. محافظ برق برای کولر گازی باید قادر باشد جریان‌های بالای کوتاه مدت را تحمل کند .
در برخی موارد، ممکن است که کولر‌های گازی نیاز به محافظ‌های برق با توان بیشتری داشته باشند تا از عملکرد صحیح کمپرسور و سایر قسمت‌های کولر محافظت کنند.
در هنگام خرید یا انتخاب محافظ برق برای دستگاه‌های خاص مانند یخچال، کامپیوتر و کولر گازی، مهم است به مشخصات فنی محافظ توجه کنید و مطمئن شوید که مناسب برای بار الکتریکی، جریان مصرفی و حساسیت دستگاه شما است.
همچنین، توصیه می‌شود که از محصولات معتبر و تایید شده استفاده کنید. برخی از محافظ‌های برق با کیفیت پایین ممکن است در برابر نوسانات ولتاژ و سایر مشکلات برق کارایی کافی نداشته باشند و در نتیجه از دستگاه‌های شما محافظت نکنند.
در جدول زیر، برخی از مشخصات کلیدی مربوط به انتخاب محافظ برق مناسب برای دستگاه‌های مختلف ارائه شده است. این جدول به شما کمک می‌کند تا محافظ برق مناسب را برای دستگاه‌های خود انتخاب کنید.
| دستگاه | توان مورد نیاز | حساسیت به ولتاژ | نکات مهم |
|---|---|---|---|
| یخچال | متوسط | متوسط | تحمل جریان‌های بالای کوتاه مدت |
| کامپیوتر | کم تا متوسط | بالا | حفاظت در برابر نوسانات ولتاژ و سورژ‌های برق |
| کولر گازی | بالا | متوسط | تحمل جریان‌های بالای کوتاه مدت، توان بیشتر |
| تلویزیون | کم تا متوسط | بالا | حفاظت در برابر نوسانات ولتاژ و سورژ‌های برق |
| لپ‌تاپ | کم | بالا | حفاظت در برابر نوسانات ولتاژ، استفاده از منبع برق مستقیم یا شارژر مناسب |
| ماشین لباسشویی | متوسط تا بالا | متوسط | تحمل جریان‌های بالای کوتاه مدت، توان مناسب |
توجه داشته باشید که این جدول فقط یک راهنمای کلی است و بسته به برند و مدل دستگاه‌ها و شرایط محلی برق، ممکن است نیاز‌های مختلفی وجود داشته باشد. برای اطمینان از انتخاب مناسب محافظ برق، بهتر است با کارشناسان مربوطه مشورت کنید و مشخصات فنی محافظ‌های برق را با دقت بررسی کنید
این نکته را هم در نظر بگیرید که باید بر اساس وسایل مورد نیاز محافظ الکتریکی برق خود را انتخاب و خریداری کنید.